Przez długie lata wierzyłem, że ze wskaźnikiem WIBOR jest wszystko w porządku. Ale kiedy zacząłem drążyć tą tematykę zauważyłem, że nie jest on tak obiektywny i sprawiedliwy, jakby się to mogło wydawać. Pewnie nigdy by się to nie wydarzyło, jeśli moja rata kredytu nie urosłaby ponad dwukrotnie. Osobiście jestem kredytobiorcą, który posiada dwa kredyty. Jeden z 2007 roku a drugi z 2017 roku. Oba kredyty są kredytami o zmiennym oprocentowaniu a jego wartość uzależniona jest od WIBORu.
W listopadzie 2022 roku próbowałem pozyskać dane dotyczące danych wejściowych, które służą do wyliczania wskaźnika WIBOR. Chodziło o szczegóły zleceń i transakcji. Dane te mogłyby być podstawą do wyciągnięcia ciekawych wniosków. Mając je można by dokonać szeregu analiz, takich jak chociażby:
- Czy trafiały się transakcje, które były oderwane od wcześniejszych kwotowań?
- Czy poziom oprocentowania w transakcjach jest zbieżny z WIBOR?
- Jak mają się transakcje na rynku międzybankowym do wskaźnika WIBOR?, a które determinują WIBID? Jak je rozróżnić?
- Czy były banki które podbijały wysokość kwotowań w sposób częstszy niż pozostałe?
- Czy były transakcje do których nie doszło, mimo że bank wcześniej deklarował chęć ich zawarcia po określonej cenie?
- Czy były ustalane korekty przy stosowaniu metody eksperckiej? Jeśli tak w jakiej wysokości i na jakiej podstawie?
Ciekawy wyników tej analizy, wystąpiłem o udzielenie informacji w ramach zapytania o informacje publiczną do GPW Benchmark. Poprosiłem o informacje i dane oraz zadałem kilka pytań dotyczących działalności GPW Benchmark. Chciałem zweryfikować, czy administrator działa zgodnie z rozporządzeniem BMR. Zapytałem o funkcjonowanie komitetu nadzorczego oraz chciałem uzyskać informacje czy przeprowadzane są testy reprezentatywności WIBOR i publikuje się stosowne raporty, do których BMR go zobowiązuje. Co do kwestii związanych z obowiązkami dostałem informacje, że wszystko znajduje się na stronie. Ale czy rzeczywiście? Ja wszystkich informacji nie znalazłem.
GPW Benchmark odmówił mi udzielenia informacji i zasłonił się tajemnicą przedsiębiorstwa. Ale przecież wskaźnik ten ma wpływ nie tylko na moją sytuację finansową, ale i na sytuację milionów Polaków. Zasłanianie się tajemnicą przedsiębiorstwa nie może być zasadne, skoro zapytanie i złożony wniosek, dotyczy nie tylko bezpośrednio mojego stosunku prawnego w danej sprawie, ale także jest zagadnieniem szczególnie istotnym dla interesu publicznego, który ma wpływ na sytuację finansową dużej części Naszego społeczeństwa. Wcześniej starałem się także uzyskać informacje od Stowarzyszenia Rynków Finansowych ACI Polska, która do 2017 roku była administratorem stawki WIBOR. W odpowiedzi zostałem jedynie poinformowany, że GPW Benchmark ma wszystkie stosowne informacje.
Oczywiście Prezes ZBP wskazuje, że WIBOR nie jest manipulowany. Najkorzystniej w tej sytuacji by było, gdyby prezes ZBP nie mówił pustych słów, jednocześnie nie popartych faktami. Skoro Prezes ZBP tak twierdzi to niech utnie wszelkie podejrzenia opierając się na danych. A najprostszym sposobem, aby zakończyć wszelkie spekulacje dotyczące manipulowania WIBOR, byłoby udostępnienie informacji dotyczących kwotowań do WIBOR, WIBID i transakcji międzybankowych.
Nie jest wykluczone, że w przyszłości informacje te wypłyną, bo w końcu któryś z sądów zobliguje GPW Benchmark do ujawnienia tych danych w celu zbadania czy stawka WIBOR była ustala w sposób rzetelny. I jestem pewien, że z danych tych wyjdą pewne niespójności, bo sama metoda ustalania stawki WIBOR nie jest klarowna i daje możliwość dowolnego kształtowania wysokości wskaźnika w pewnym zakresie.
Poniżej prezentuje fragment odpowiedź ze strony GPW Benchmark.
Wysyłając wniosek, od samego początku liczyłem się z tym, że GPW Benchmark nie udostępni mi danych. Skierowałem więc jednocześnie zapytanie do KNF, jako kredytobiorca i dostałem odpowiedź, że nie są oni w stanie odpowiedzieć na zadane pytania. KNF wyznaczył dodatkowy termin 60 dni na odpowiedź. Przecież GPW Benchmark powinien niezwłocznie odpowiedzieć na te pytania, bo nadzoruje on administratora a ten musi także składać stosowne raporty a te raporty KNF powinien już znać. Skoro ich nie znał, to pytanie brzmi czy GPW Benchmark oraz KNF podporządkowali się pod regulacje zawarte w rozporządzeniu BMR.